جهیزیه به اموالی گفته می‌شود که در هنگام ازدواج، خانواده دختر به وی هدیه می‌دهند تا با خود به خانه شوهر ببرد. جهیزیه‌دادن از سوی خانواده عروس، برگرفته از یک سنت و عرف دیرینه ایرانیان است. در قانون مدنی، تعریفی از جهیز یا جهیزیه و ماهیت حقوقی آن نیامده است. زن برای آوردن جهیزیه هیچ تکلیف شرعی و قانونی ندارد با این وجود در اکثر خانواده‌ها به صورت یک سنت الزام‌آور اجتماعی، رایج است که در حد توانایی، تمام یا قسمتی از وسایل مورد نیاز زندگی آینده دختر توسط خانواده وی تأمین شود تا علاوه بر استفاده خود، شوهر نیز از آن استفاده کند. اما آیا می‌دانید که فروش جهیزیه توسط مرد جرم است و مجازات دارد؟ ما در این مقاله می‌خواهیم به توضیح جرم فروش جهیزیه توسط شوهر بپردازیم و نکات حقوقی مربوط به آن را هم بیان کنیم. توصیه می کنیم مقاله مشاوره طلاق را مطالعه نمایید.

جهیزیه در ملکیت زن

جهیزیه از اموال شخصی زوجه محسوب می‌شود که بعد از ازدواج، آن را به منزل مشترک خود با زوج منتقل می‌کند. به عبارت ساده‌تر جهیزیه مال زن است و تنها خود او حق هرگونه دخل و تصرفی نسبت به مال خود را دارد. مگر اینکه زن خودش به شخص دیگری برای انجام معاملات یا هر نوع تصرفی در اموالش، به دیگری وکالت داده باشد. بنابراین زن حق دارد این اموال را از زندگی مشترک خارج کند زیرا این اموال به او اختصاص دارد و هر مالکی حق هر گونه دخل و تصرف نسبت به مایملک خود دارد. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تقسیم اموال بعد از طلاق کلیک کنید.

توصیه می‌کنیم مقاله روش‌های استرداد جهیزیه را مطالعه نمایید.

تهیه سیاهه

بهتر است قبل از آغاز زندگی مشترک و قبل از انتقال جهیزیه به منزل شوهر، لیستی به نام سیاهه نوشته و از جهیزیه صورت‌برداری کنید تا خاطر‌جمع باشید که در صورت نیاز می‌توانید یک مدرک معتبر به دادگاه ارائه کنید. در سیاهه ذکر می‌شود که مثلا یخچال، ماشین لباسشویی، اجاق گاز و… به عنوان جهیزیه تهیه شده است.
این سیاهه تا زمانی که به امضای زوج نرسد و دو نفر هم به عنوان شاهد زیر آن را امضا نکنند، اعتبار ندارد. اگر سیاهه در دفترخانه اسناد رسمی تنظیم شود، این مسأله حکم سند رسمی را پیدا می‌کند و اعتبار بیشتری خواهد داشت.

توصیه می‌کنیم مقاله استرداد جهیزیه با و بدون سیاهه را مطالعه نمایید.

شوهر تا چه زمانی امکان استفاده از جهیزیه را دارد ؟

این اموال به زن تعلق دارد و شوهر فقط تا زمان بقای زندگی مشترک حق استفاده از این اموال را دارد یعنی اینکه شوهر در زمان زندگی مشترک، فقط حق استفاده از منافع این اموال را دارد. پس از طلاق نیز به محض مطالبه زن موظف به برگرداندن آن است.

ضمانت شوهر در صورت خرابی یا تلف جهیزیه

شوهر مسئول خرابی، گم‌شدن یا از بین رفتن هیچ یک از اموال زن نیست مگر اینکه ثابت شود عمداً باعث از بین رفتن آن‌ها شده است. پس اگر مرد در استفاده از این وسایل عمداً به آن‌ها آسیب برساند و آن‌ها را بشکند، همسر وی می تواند با مراجعه به دادسرا و طرح شکایت، از همسر خود شکایت کیفری کند.

استرداد جهیزیه توسط زوجه | فروش جهیزیه توسط مرد

عین و منفعت اموال جهیزیه متعلق به زوجه است که با آغاز زندگی مشترک، در ید زوج نیز قرار می‌گیرد چون به طور معمول و عرفی، شوهر مسئول تهیه مسکن مشترک برای زندگی مشترک است و جهیزیه نیز به این منزل منتقل می‌شود به همین دلیل در صورت انحلال عقد نکاح، زوجه می‌تواند خواهان استرداد جهیزیه شود.
کلاً با انحلال عقد نکاح، زوج دیگر حق استفاده از جهیزیه را ندارد و قانوناً و شرعاً مکلف به استرداد آن است.

فروش جهیزیه توسط مرد

طبق قانون شوهر اجازه فروش جهیزیه زن را ندارد و شوهر هم تنها تا زمان بقای زندگی مشترک حق استفاده از این اموال را دارد. اگر خواستید از شوهری که جهیزیه را فروخته است شکایت کنید، عنوان مناسب برای این شکایت فروش مال غیر خواهد بود. اگر برابر حکم دادگاه شوهر با فروش جهیزیه به عنوان فروش مال غیر محکوم شود علاوه بر مجازات مقرر در خصوص کلاهبرداری مکلف است عین مال یا در صورت نبودن عین مال، مثل (شبیه به آن مال) یا قیمت (هزینه) آن را به زوجه مسترد کند و برای این امر نیازی به تقدیم دادخواست حقوقی نیست.

تعیین دادگاه در خصوص جرم فروش جهیزیه توسط مرد

حالا اگر زن بخواهد با شکایت کیفری موضوع فروش مال غیر را پیگیری کند باید در دادسرای محل وقوع جرم یعنی دادسرایی که جهیزیه در آن حوزه به فروش رفته شکایت کند و اگر بخواهد با تقدیم دادخواست حقوقی اقامه دعوی کند باید دادخواست استرداد جهیزیه را در دادگاه محل اقامت زوج طرح و اقامه کند.
دادخواست: کسی که در دعاوی حقوقی، مدعی حقی باشد باید خواسته و ادعای خود را در دادخواست؛ یعنی فرم مخصوصی که به همین منظور چاپ شده است و در دادگستری‌ها (قسمت تمبر و اوراق قضایی) عرضه می‌شود، بنویسد.
برای تعیین دادگاه صالح، اگر جهیزیه زیر 20 میلیون تومان باشد دادخواست باید به شورای حل اختلاف ارائه شود در غیر این صورت دادخواست در صلاحیت دادگاه خانواده است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص فروش جهیزیه توسط مرد، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون تجهیزیه پاسخ دهند .